Diyarbakır Tekstil OSB’de kriz: 20 fabrikada üretim durdu
2021’de büyük beklentilerle faaliyete geçen ve Türkiye’nin ilk tekstil ihtisas OSB’si olan Diyarbakır Tekstil OSB, başlangıçta 67 firma ve 12 bin çalışanla üretime başladı. İstanbul ve Batı’daki firmaların 6. teşvik bölgesi avantajlarıyla buraya taşınmasıyla bölge, önemli bir tekstil merkezi haline geldi.
Güneydoğu Ekspres’ten Mehmet Türk ve Güneş Ocağa’nın haberine göre, son dönemde yaşanan küresel ekonomik dalgalanmalar ve rakip ülkelerin ucuz üretim avantajları, OSB’yi zor duruma soktu.
Maliyetler Türkiye’yi rekabet dışı bırakıyor
Diyarbakır’daki tekstil üreticileri, Mısır, Bangladeş ve Fas gibi ülkelerde aylık işçi maliyetinin 200-400 dolar civarında olduğunu, Türkiye’de ise bu rakamın İstanbul’da 1.250 dolar, Diyarbakır’da 1.000 dolar seviyesinde bulunduğunu belirtiyor. Elektrik, doğal gaz ve kira gibi diğer maliyetlerin de yüksek olması, Türkiye’yi rekabette geriye düşürüyor.
Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası (DTSO) Başkanı Mehmet Kaya, “Döviz kuru ve asgari ücret artışları, fason üretim yapan firmaları zorluyor. Büyük markalar, maliyet farkı nedeniyle üretimi başka ülkelere kaydırıyor. Türkiye’nin tek avantajı kaliteli üretim, ancak bu bile fiyat farkını kapatmıyor” dedi.
Çözüm markalaşma ve yeni teşvikler
Kaya, sektörün kurtarılması için acilen önlem alınması gerektiğini vurgulayarak şu önerilerde bulundu:
6. Teşvik Bölgesi’ne taşınan firmalara ek destek sağlanması,
İstanbul’daki tekstil firmalarının Diyarbakır’a taşınmasının teşvik edilmesi,
Fason üretim yerine yerli markalaşmanın desteklenmesi,
12 yıllık teşvik süresi dolan firmalara ek 3 yıl süre tanınması.
Bakanlık devreye giriyor
DTSO’nun girişimleri sonucu, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, 12 yıllık teşvik süresi dolan firmalara 3 yıllık ek süre verilmesini onayladı. Ayrıca, 1. ve 2. bölgelerden 6. bölgeye taşınacak firmalara özel destekler getirildi.
Mehmet Kaya, “Diyarbakır’da bin dönümlük yeni sanayi parselleri hazır. İstanbul’daki emek yoğun sektörleri buraya çekmek için çalışıyoruz. Eğer birkaç büyük marka gelirse, sektör yeniden canlanabilir” diye konuştu.
İstihdam alarm veriyor
2021’de 12 bin olan istihdam, 7 bine düştü.
Son krizle birlikte çalışan sayısı 5 bine geriledi.
20 fabrika üretimi durdurdu, onlarcası kapasite azalttı.
Tekstil sektöründeki bu çöküş, yalnızca Diyarbakır’ı değil, Türkiye’nin genelini etkileyen bir sorun haline geldi. Uzmanlar, acilen rekabetçi üretim modelleri ve ihracat destekleri için yeni adımlar atılması gerektiğini vurguluyor.