AB ETS’den gelen gelirle temiz enerjiye 3,66 milyar avroluk yatırım yapıyor
Avrupa Komisyonu ve Avrupa Yatırım Bankası, Avrupa Birliği Emisyon Ticaret Sistemi (AB ETS) gelirlerinden sağlanan 3,66 milyar avroluk kaynağın, dokuz AB ülkesinde toplam 34 enerji projesini desteklemek üzere aktarıldığını açıkladı. Bu fon, Modernizasyon Fonu kapsamında şimdiye kadar yapılan en büyük ödeme oldu.
AB’nin iklim ve enerji hedeflerine ulaşmasına katkı sunmayı amaçlayan bu yatırımlar; enerji sistemlerinin modernizasyonunu hızlandıracak, enerji verimliliğini artıracak ve sera gazı emisyonlarının azaltılmasına destek verecek. Aynı zamanda enerji altyapısında inovasyonu teşvik ederek, AB’nin fosil yakıtlara olan bağımlılığını azaltmayı ve sanayi rekabetçiliğini güçlendirmeyi hedefliyor.
En yüksek pay Polonya ve Çekya’ya
Finansman turundan faydalanan ülkeler ve aldıkları kaynaklar şu şekilde:
Polonya: 1,33 milyar avro
Çekya: 1,05 milyar avro
Romanya: 712,3 milyon avro
Macaristan: 181,3 milyon avro
Hırvatistan: 170 milyon avro
Yunanistan: 113,6 milyon avro
Letonya: 40 milyon avro
Litvanya: 37 milyon avro
Slovenya: 19,7 milyon avro
Bu yatırımlar arasında, Ocak 2024 itibarıyla ilk kez Modernizasyon Fonu’ndan yararlanan Yunanistan’a yapılan katkı da yer aldı.
Projeler temiz ulaşım, yenilenebilir enerji ve şebeke modernizasyonuna odaklanıyor
Desteklenen projeler, yenilenebilir enerji üretimi, dağıtımı ve kullanımı, elektrikli ulaşım, enerji depolama ve şebeke altyapısının güçlendirilmesi gibi alanları kapsıyor. Ülke bazında dikkat çeken bazı projeler şöyle:
Hırvatistan: Yenilenebilir enerjiyle ısı üretimi ve sistemlerde enerji verimliliği artırımı
Çekya: Yenilenebilir kaynaklardan elektrik üretimi için depolama kapasitesi yatırımı
Yunanistan: Dizel otobüslerin elektrikli otobüslerle değiştirilmesi
Macaristan: Kamu binalarında enerji verimliliğinin iyileştirilmesi
Letonya: Elektrik şebekesi kapasitesinin genişletilmesi
Litvanya: Büyük ölçekli enerji depolama projeleri
Polonya: Konutlarda enerji verimliliğini artıran ve ısıtma sistemlerini dönüştüren “Temiz Hava Programı”
Romanya: Sanayi tesislerinde enerji verimliliğinin artırılması
Slovenya: Elektrik iletim ve dağıtım şebekesinin yenilenebilir kaynaklara uyumlu hale getirilmesi.
Modernizasyon Fonu nedir?
Modernizasyon Fonu, AB Emisyon Ticaret Sistemi’nden elde edilen gelirle finanse ediliyor ve 2016–2018 döneminde kişi başına düşen GSYİH’si AB ortalamasının yüzde 75’inin altında olan 13 üye devlete yönelik oluşturulmuş durumda. Fon, temiz enerjiye geçişte düşük gelirli ülkeleri desteklemeyi hedefliyor.
Revize edilen AB ETS Direktifi ile birlikte fon kapsamındaki ülkeler Bulgaristan, Hırvatistan, Çekya, Estonya, Macaristan, Letonya, Litvanya, Polonya, Romanya ve Slovakya’nın yanı sıra Yunanistan, Portekiz ve Slovenya olarak belirlendi.
Modernizasyon Fonu; enerji verimliliği, yenilenebilir enerji üretimi, enerji depolama, bölgesel ısıtma ve karbon bağımlı bölgelerde adil geçiş projelerini destekliyor. Aynı zamanda REPowerEU Planı ve “Fit For 55” gibi iklim stratejilerini tamamlayıcı nitelikte çalışıyor. Fonun uygulanmasından, Avrupa Komisyonu ve Avrupa Yatırım Bankası’nın işbirliğiyle yararlanıcı ülkeler sorumlu.